Tüberkülozdan korunmak mümkün.
Türk filmlerindeki "ince hastalık" replikleriyle hafızalarda yer eden tüberküloz; diğer adıyla verem, eskisi kadar korkulan bir hastalık olmasa da can almaya devam ediyor. Nitekim Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) hazırladığı 2023 Küresel Tüberküloz Raporu’na göre 2022’de 7,5 milyon kişiye tüberküloz tanısı koyuldu ve 1,3 milyon kişi yaşamını yitirdi. İşte bu nedenle hastalığa neden olan basilin keşfedildiği 24 Mart günü “Dünya Tüberküloz Günü” kabul edilerek hastalığa dikkat çekiliyor.
Peki, verem hangi belirtilerle kendini belli ediyor? Kimlerde görülme riski daha yüksek? Korunmak mümkün mü? İşte tüm bu sorulara Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı’ndan Uzm. Dr. Cansu Yıldız’la yanıt aradık.
Bulaşıcı bir hastalık
“Tüberküloza ‘mycobacterium tuberculosis’ isimli bir basil neden oluyor” diyen Uzm. Dr. Yıldız, veremi insandan insana hava yoluyla bulaşan, en sık akciğerlerde olmak üzere tüm organları etkileyen bulaşıcı bir hastalık olarak tanımlıyor.
Ancak her verem mikrobu bulaşan kişide hastalık gelişmediğini ifade eden Uzm. Dr. Yıldız, şöyle devam ediyor:
“Vücuda giren basiller kişiyi hastalandırmaksızın uyur vaziyette kalıp, vücut direncinin düştüğü bir anda hastalık oluşturabiliyor.”
Tüberküloz hastalığı üç haftadan daha fazla devam eden öksürük, balgam, öksürmekle kan gelmesi, göğüs ağrısı, nefes alırken ağrı, öksürürken ağrı, yorgunluk, ateş, gece terlemeleri, iştahsızlık, istemsiz kilo kaybı ile karşımıza çıkıyor.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Cansu Yıldız
Kimler risk altında?
Veremle ilgili en fazla merak edilen konulardan biri de risk grupları… Tüberküloz açısından kimlerin risk altında olduğunu Uzm. Dr. Yıldız şöyle açıklıyor:
“5 yaşın altındaki çocuklar, yaşlılar, HIV enfeksiyonu olan kişiler, bağışıklığı baskılayan tedavi alanlar, silikoz (akciğer dokusunun sertleşmesine neden olan hastalık), diyabet, kronik böbrek yetmezliği, lösemi, lenfoma ya da baş, boyun, akciğer kanseri olanlar, sigara içenler, ilaç bağımlılığı olanlar ya da alkol kullananlar.”